คำว่า “วิจัย” สามารถเกี่ยวข้องกับดนตรีอันเป็นศิลปะแขนงหนึ่งได้หรือไม่?
ผมในฐานะนักศึกษาปริญญาโทแขนงวิชาทางด้านดนตรี จะขออธิบายความหมายและความสำคัญของคำว่า “วิจัย” นะครับ
ความหมายและความสำคัญของคำว่า “วิจัย”
หากกล่าวถึงคําว่า “วิจัย” หลายคนอาจนึกถึงภาพการทดลองทางวิทยาศาสตร์ในห้องแล็บ การค้นหายารักษาโรคในวงการแพทย์ หรืออาจจะเป็นการตัดต่อพันธุกรรมพืชผลในงานเกษตรกรรม แต่ในความเป็นจริงแล้ว การวิจัยเป็นสิ่งที่มีขอบเขตกว้างกว่านั้นมาก ดังที่จะได้กล่าวต่อไปนี้
“วิจัย” นั้นหมายความว่าอย่างไร เมื่อค้นหาจากพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถานก็ปรากฎอยู่สองความหมาย คือ การสะสมรวบรวม และการค้นคว้าเพื่อหาข้อมูลอย่างถี่ถ้วนตามหลักวิชา โดย วิรัช ลภิรัตนกุล (2549 : 219) ได้กล่าวเอาไว้ว่า “การวิจัยหมายถึง กระบวนการค้นหาความจริงภายในขอบเขตที่กําหนดไว้ อย่างมีระบบตามระเบียบวิธีการทางวิทยาศาสตร์ (scientific method) เพื่อประโยชน์ในการอธิบายหรือคาดการณ์ล่วงหน้า (explanation or prediction)” จึงสรุปได้ว่า การวิจัยก็คือการค้นคว้าหาความจริงอย่างถี่ถ้วนด้วยวิธีการที่เป็นระบบและสะสมรวบรวมข้อมูลที่ได้มาอย่างเป็นระบบเพื่อให้ได้มาซึ่งคําตอบของบางสิ่งบางอย่างหรือได้มาซึ่งความรู้ใหม่ๆ นั่นเอง
ดังนั้น แม้การวิจัยจะมีการใช้ระเบียบวิธีการทางวิทยาศาสตร์ แต่ไม่ได้หมายความว่าการวิจัยจะจํากัดอยู่แค่ในเรื่องของวิทยาศาสตร์เท่านั้น ดังที่ สน สีมาตรัง (2561 : 20) ได้กล่าวถึงงานวิจัยในงานศิลปะไว้ว่า
การวิจัยงานศิลปะ หมายถึง การเลือกชิ้นงานศิลปะชิ้นใดชิ้นหนึ่ง หรือผลงานศิลปะของศิลปินคนใดศิลปินคนหนึ่ง หรือสมัยศิลปะใดสมัยหนึ่ง นํามาเป็นตัวแปรต้น แล้วทําการศึกษาถึง ความหมาย ที่แฝงเร้นอยู่ในงานศิลปะและการออกแบบ จิตวิญญาณของศิลปิน ความงาม ความดี และความจริง อันเกิดจากประสบการณ์ชีวิต และสติปัญญาของศิลปินและนักออกแบบ นํามาวิเคราะห์ สังเคราะห์ สรุปเป็นตัวแปรตาม คือ องค์ความรู้ เรียบเรียง จัดระเบียบ นําเสนอเป็นงานวิทยานิพนธ์ หรือการพรรณนาองค์ความรู้
แสดงให้เห็นว่า สิ่งที่ยังไม่เคยมีใครรู้ โจทย์ปัญหาที่ยังไม่เคยมีใครให้คําตอบได้ หรือแม้แต่ความรู้สึกนึกคิดของบุคคลสําคัญที่เราคาดว่าจะนําองค์ความรู้มาต่อยอดได้ ล้วนนํามาทําการวิจัยได้ทั้งสิ้น ต่างกันแค่เพียงว่าสิ่งที่วิจัยแล้วได้คําตอบออกมานั้นจะเป็นประโยชน์มากน้อยเพียงใด มีความสําคัญต่อผู้วิจัยและหรือสังคมที่ผู้วิจัยอยู่มากน้อยแค่ไหน
ทั้งนี้ ไม่ว่าประโยชน์จะมากหรือน้อย สําคัญมากหรือสําคัญน้อย การวิจัยก็เป็นสิ่งหนึ่งที่มีส่วนสําคัญต่อการดํารงอยู่อาศัยของมนุษย์ การค้นหาความจริงด้วยวิธีการที่เป็นระบบระเบียบ ทําให้ข้อเท็จจริงที่ได้มานั้นมีความน่าเชื่อถือ เป็นที่ยอมรับของคนทั่วไป บางทีบางครั้งเราอาจรู้ข้อเท็จจริงเหล่านั้น แต่ตราบใดที่เราไม่มีข้อมูลที่จะมาสนับสนุน ข้อเท็จจริงเหล่านี้ก็ถือว่าขาดความน่าเชื่อถือ เป็นได้เพียงสมมติฐานเท่านั้น นอกจากนี้ การค้นหาความจริงด้วยวิธีการที่เป็นระบบระเบียบ จะยังทําให้องค์ความรู้ที่ได้มานั้นถูกจัดเก็บไว้อย่างเป็นระบบระเบียบด้วยเช่นกัน เมื่อมีการจัดเก็บที่เป็นระเบียบ องค์ความรู้เหล่านี้ก็สามารถถ่ายทอดต่อไปยังคนรุ่นใหม่ๆ ได้โดยง่าย และคนรุ่นใหม่ๆ ก็สามารถนํางานวิจัยเหล่านี้ไปต่อยอด ประยุกต์ พัฒนา จนพบเจอข้อเท็จจริงใหม่ๆ หรือแม้แต่พบความผิดพลาดในข้อเท็จจริงเก่าได้ ซึ่งทั้งหมดนี้ ล้วนแต่เป็นการนําพาสังคมให้เจริญยิ่งขึ้นทั้งนั้น การวิจัยจึงถือว่าเป็นสิ่งหนึ่งที่มีความสําคัญต่อสังคม
ไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม (อ้างถึงในสํานักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ (วช.), 2550 : 27) ได้กล่าวไว้ว่า
การวิจัยถือเป็นกิจกรรมที่ทรงคุณค่าสูงต่อความเจริญรุ่งเรืองของสังคม เป็นงานสร้างสรรค์อารยธรรมของมนุษย์ โดยเฉพาะเป็นปัจจัยพื้นฐานในการพัฒนาประเทศให้ยั่งยืนทั้งทางเศรษฐกิจและสังคม เนื่องจากงานวิจัยที่มีคุณภาพจะทําให้เกิดความรู้ ความคิด และแนวทางใหม่ ซึ่งความรู้ใหม่นั้นจะนําไปสู่การแก้ไขปัญหาให้เกิดผลสําเร็จ ทําให้การพัฒนาสามารถดําเนินไปได้โดยไม่ติดขัด เพื่อไปสู่เป้าหมายที่สังคมมีความปรารถนาร่วมกัน
ทั้งหมดนี้ ได้แสดงให้เห็นว่า การวิจัย ไม่ได้จํากัดแค่เรื่องของวิทยาศาสตร์ เรื่องของแพทย์ หรือเรื่องของเกษตรกรรมเท่านั้น การวิจัยสามารถทําได้ในศาสตร์ทุกแขนง การวิจัยจะช่วยให้เราได้ความจริงและหรือความรู้ใหม่ๆ ที่สามารถนํามาพัฒนาสังคมต่อไปได้ และการวิจัยไม่ได้เป็นเรื่องที่ไกลเกินตัว
.
.
.
คงได้คำตอบแล้วนะครับว่าคำว่า “วิจัย” สามารถเกี่ยวข้องกับดนตรีได้หรือไม่
ถือได้ว่างานวิจัยในดนตรีเป็นส่วนหนึ่งที่มีบทบาทในการพัฒนาองค์ความรู้ให้กับสังคมดนตรีครับ
ขอบคุณที่อ่านมาจนจบนะครับ!
ไว้จะทยอยแนะนำเกร็ดอื่น ๆ อีกเรื่อย ๆ ครับ
yo23takahashi
บรรณานุกรม;
วิรัช ลภิรัตนกุล. การประชาสัมพันธ์. พิมพ์ครั้งที่ 11. กรุงเทพฯ : สํานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2549.
สน สีมาตรัง. หลักคิดการวิจัยศิลปะการออกแบบและข้อคิดเห็นการสอนศิลปะ. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : โอ.เอส.พริ้นติ้ง เฮ้าส์, 2561.
สํานักงานคณะกรรมการวิจัยแห่งชาติ. “ประเทศไทยจะไปได้แค่ไหน หากไม่มีงานวิจัยชี้นําสังคม.” บันทึก (2) เปิดโลกงานวิจัย การนําเสนอผลงานวิจัยแห่งชาติ 2550. กรุงเทพฯ : อรุณการพิมพ์, 2550.
ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๔๒. พิมพ์ครั้งที่ 1. กรุงเทพฯ : นานมีบุ๊คส์พับลิเคชั่นส์, 2546.