บทวิเคราะห์บทประพันธ์ “The Innate” ของชาลส์ ไอฟส์ ตอนที่ 1 : บทนำ

ศตวรรษที่ 20 เป็นยุคที่มีรูปแบบดนตรีกระแสใหม่ ๆ เกิดขึ้นมากมายโดยเริ่มมีแนวคิดใหม่สําหรับ ระบบดนตรีด้วยการทําให้โทแนลิตีคลุมเครือ แตกต่างจากระบบดนตรีที่อยู่บนพื้นฐานการใช้โมดและบันไดเสียงของดนตรีก่อนศตวรรษที่ 20 ที่จะมีโน้ตหลักทําหน้าที่เป็นโน้ตศูนย์กลาง อีกทั้ง ลักษณะแบบแผนของบทประพันธ์ก็มีอิสระมากขึ้น ดังนั้นความเข้าใจเดิมในทฤษฎีดนตรีแบบแผน ดั้งเดิมแบบที่ผู้ศึกษาดนตรีทั่วไปศึกษามาจึงไม่อาจนํามาใช้อธิบายดนตรีลักษณะใหม่นี้ได้ จําเป็นต้องศึกษาแนวคิดใหม่และทฤษฎีที่เหมาะสมกับบทประพันธ์นั้น ๆ เพื่อจะอธิบายดนตรีลักษณะนี้

---

The Innate คือบทประพันธ์ของชาลส์ ไอฟส์ (Charles Ives, 1874-1954) ถูกประพันธ์ขึ้นในปี ค.ศ.1916 ไอฟส์เป็นนักประพันธ์ชาวอเมริกัน “ผู้เป็นต้นแบบของดนตรีคลาสสิคแบบอเมริกันและถือเป็นผู้บุกเบิกดนตรีสมัยใหม่คนแรกในสหรัฐฯผู้มาก่อนกาล”¹ เกิดวันที่ 20 ตุลาคม ค.ศ.1874 ที่เมืองแดนเบอรี รัฐคอนเนตทิคัต ผลงานไอฟส์หลายชิ้นมีการค้นหาแนวทางประพันธ์ใหม่ ๆ มาใช้ ไม่ว่าจะเป็นการลําดับตัวโน้ตเรียงเป็นชุดแล้วเรียงลําดับชุดโน้ตนี้ย้อนหลังและพลิกกลับ การผสมอัตราจังหวะหลายแบบในเวลาเดียวกัน การแบ่งวงออกเป็นกลุ่มโดยให้แต่ละกลุ่มบรรเลงแตกต่างกันแต่สอดประสานกัน การผสมบันไดเสียงมากกว่าหนึ่งบันไดเสียงเข้าด้วยกัน เป็นต้น อนึ่ง “วิธีการจัดการกับชุดโน้ต[ที่กล่าวนี้]เป็นแนวทางใหม่เช่นเดียวกับที่[เชินแบร์ก](Arnold Schoenberg, 1874-1951) และนักแต่งเพลงชาวเวียนนาจะนํามาใช้ในช่วงหลังทศวรรษที่ 1910”² ในขณะที่ไอฟส์ใช้วิธีการจัดการนี้ในบทประพันธ์ Three Page Sonata ที่ประพันธ์ในปี ค.ศ.1905

ทั้งหมดนี้ บิดาของไอฟส์ได้แก่ จอร์จ ไอฟส์ อาจเป็นผู้มีอิทธิพลต่อการริเริ่มทดลองสิ่งต่าง ๆ ของเขา เนื่องจากบิดาของเขาซึ่งเป็นนักดนตรีเช่นกัน เป็นคนกระตือรือร้นในทุกอย่างเกี่ยวกับเสียงดนตรี และชอบทําการทดลองแปลก ๆ เช่น ทดลองให้ดนตรีสองวงบรรเลงคนละเพลงพร้อมกัน เล่นสนุกโดยให้ไอฟส์ร้องเพลงในบันไดเสียงหนึ่งขณะที่วงบรรเลงในอีกบันไดเสียงหนึ่ง³

ดังนั้น จึงไม่อาจปฏิเสธได้ว่าบทประพันธ์ของไอฟส์หลายบทเข้าลักษณะของดนตรีศตวรรษที่ 20 นั่นคือการนําแนวคิดใหม่ ๆ ที่แตกต่างจากระบบดนตรีที่อยู่บนพื้นฐานการใช้โมดและบันไดเสียง ของดนตรีก่อนศตวรรษที่ 20 มาใช้ในการประพันธ์ แต่ทว่างานของไอฟส์ไม่ค่อยปรากฏข้อมูลหรือเป็นที่ถูกกล่าวถึงในไทยเท่าใดนัก ผู้เขียนจึงมีความสนใจว่างานประพันธ์ของไอฟส์ที่เกิดในฝั่งของสหรัฐอเมริกานั้นสามารถเข้าข่ายหรือเทียบได้กับลักษณะดนตรีประเภทใดในดนตรีศตวรรษที่ 20 ที่มีอยู่หลายกระแส โดยผู้เขียนได้เลือกบทประพันธ์ The Innate ซึ่งเป็นบทประพันธ์ลําดับที่ 40 ในชุดเพลง 114 Songs ของไอฟส์ เพื่อวิเคราะห์หาลักษณะดนตรีดังที่ได้กล่าวไป แต่จะขออนุญาตตัดประเด็นด้านความเกี่ยวโยงกับเนื้อร้องของบทประพันธ์ออก โดยจะวิเคราะห์ที่ตัวดนตรีเท่านั้น

ทั้งนี้ ท้ายที่สุด ผู้เขียนอาจไม่ได้คําตอบที่เฉพาะเจาะจงว่างานประพันธ์ของไอฟส์สามารถจํากัดเป็นดนตรีแบบใด วิบูลย์ ตระกูลฮุ้นได้กล่าวไว้ว่า “บทเพลงของศตวรรษที่ 20 จํานวนมากใช้วิธีการประพันธ์อย่างหลากหลาย และอาจอิงอยู่กับกระแสดนตรีมากกว่าหนึ่งกระแส”⁴ นอกจากนี้ยังกล่าวไว้อีกว่า “นอกจากนั้นดนตรีศตวรรษที่ 20 มีลักษณะทางดนตรีที่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของนักประพันธ์แต่ละคน…บทประพันธ์ของนักประพันธ์บางคนอาจไม่ได้จัดอยู่ในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง แต่เป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของนักประพันธ์คนนั้น ๆ เอง”⁵ แต่อย่างน้อยการวิเคราะห์นี้ก็จะช่วยให้ได้ลักษณะหรือเอกลักษณ์ของไอฟส์ที่ใช้กับบทประพันธ์นี้ เพื่อใช้เป็นข้อมูลอ้างอิงในการศึกษางานประพันธ์อื่น ๆ ของเขาต่อไปได้

.
.
.

ตอนต่อไปจะเริ่มเข้าสู่การวิเคราะห์บทประพันธ์นะครับ โดยจะเป็นการวิเคราะห์ภาพรวมเบื้องต้น ตามด้วยการวิเคราะห์พื้นผิวบทประพันธ์ตามลำดับครับ

ขอบคุณที่อ่านมาจนจบนะครับ!

yo23takahashi

---

1. อติภพ ภัทรเดชไพศาล, เสียงของศตวรรษ : สังเขปแนวคิดและเทคนิคของ 10 นักแต่งเพลงสมัยใหม่, (นนทบุรี: ภาพพิมพ์, 2560), 19.
2. เรื่องเดียวกัน, 22.
3. เรื่องเดียวกัน, 25-26
4. วิบูลย์ ตระกูลฮุ้น, ดนตรีศตวรรษที่ 20, (กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2558), 35.
5. เรื่องเดียวกัน, คำนำ.

---

อ่าน ‘ตอนที่ 2 : วิเคราะห์บทประพันธ์’ ได้ที่นี่

บทวิเคราะห์บทประพันธ์ “The Innate” ของชาลส์ ไอฟส์ตอนที่ 2 : วิเคราะห์บทประพันธ์

---

บรรณานุกรม (ตั้งแต่ตอนที่ 1-4);
วิบูลย์ ตระกูลฮุ้น. ดนตรีศตวรรษที่ 20. กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2558.

____________. ดนตรีศตวรรษที่ 20 : แนวคิดพื้นฐานทฤษฎีเซต. กรุงเทพฯ: สํานักพิมพ์แห่งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2559.

____________. “ดนตรีอิมเพรสชั่นนิซึ่ม: โคลด เดอบุสซี่.” วารสารดนตรีรังสิต มหาวิทยาลัยรังสิต 5, 2 (2553): 30-37.
สํานักงานราชบัณฑิตยสภา. พจนานุกรมศัพท์ดนตรีสากล ฉบับราชบัณฑิตยสภา. กรุงเทพฯ: ศรีเมืองการพิมพ์, 2561.

อติภพ ภัทรเดชไพศาล. เสียงของศตวรรษ : สังเขปแนวคิดและเทคนิคของ 10 นักแต่งเพลงสมัยใหม่. นนทบุรี: ภาพพิมพ์, 2560.

A. Durand & Fils. Estampes pour le piano. Paris: Durand & Fils., 1903.

____________. Preludes pour Piano par Claude Debussy. Paris: Durand et Cie, 1910. Bass, Richard. “Model of Octatonic and Whole-Tone Interaction: George Crumb and his predecessors.” Journal of Music Theory 38, 2 (1994): 155-186.

Matthys, Nicole A. “Impressionism: A comparison of the stylistic characteristics of the movement in music and the visual arts.” BA(Hons) diss., Baylor University, 2020.

Miyashita, Makoto. 20 世紀音楽: クラシックの運命. Tokyo: Kobunsha, 2006. Kindle.

Nakano, Kyoko. 印象派で「時代」を読む. 4th edition. Tokyo: NHK Publishing Shinsho, 2015. Kindle.

Redding, Conn.: C. E. Ives. 114 SONGS BY CHARLES E. IVES. Reprinted of 1st Edition. New York: New Music Edition Corporation, 1932.

R.M.V. A. Scriabine Prométhée Le Poème Du Feu. Berlin: Editions Russes de Musique, 1911.

Secor, Tyler Matthew. “Mystic chord and light transformations in Alexander Scriabin’s Prometheus.” Master’s Thesis, University of Oregon, 2013.

Stanitsas, Margaux. I like art expressionism. Texas: Xist Publishing, 2018. Kindle.